Tapu işlemlerinde kullanılan vekaletnamelerin özellikleri – Mehmet TEMEL

Taşınmaz sahiplerinin Tapu Müdürlüklerinde tapu işlemleri için vekilleri aracılığıyla temsil edilmeleri amacıyla rastgele vekalet verilemez. Söz konusu işlemler için düzenlenecek  vekaletnamelerde özel bazı noktaların vurgulanması, bazı bilgilerin bulunması  zorunludur.
Öncelikle, vekaletname güven duyulan kişilere verilmeli ve noterlikçe (Yurtdışında Türk büyükelçiliği ya da konsolosluklarınca) düzenlenmelidir. Vekaletnamede hangi yetkilerin vekilin tasarrufuna verileceğine de önceden, titizlikle düşünülerek  karar verilmelidir. Zorunlu olmadıkça taşınmazların mülkiyet devrini sağlayan (satış, taksim, trampa, bağış vb.) ya da borçlandırıcı ipotek tesisi yetkisini içeren genel vekaletnameler verilmemelidir! Vekaletnamedeki satış yetkisinin aynı zamanda satış bedelini alma yetkisini de kapsadığı unutulmamalıdır!
Üzerine bir fotoğrafın yapıştırılması zorunlu olan bu vekaletnameler, düzenlenirken vekalet verenin kimlik tespiti noterlik tarafından  nüfus cüzdanı ya da  pasaport gibi kimlik belgeleri esas alınarak yapılmalıdır. Kimlik tespiti avukatların kimlik belgelerine göre yapılmış ise bu  vekaletnameler de kabul edilmektedir.
Vekaletnameler genel ya da özel olarak düzenlenebilir.
Eğer, vekil, vekaletnameyle birden fazla tapu müdürlüğünde işlem yaptıracaksa her tapu müdürlüğü için ayrı bir “asıl vekaletname” vermek zorunda değildir. Vekilin aslını verdiği vekaletnamenin bulunduğu tapu müdürlüğünce  onaylanması durumunda bu “aslı gibidir” şerhiyle onaylı vekaletnameyle de işlem yapılabilmektedir.
Buna karşın, vekaletname hazırlanırken yine de çok dikkat edilmelidir!
Çünkü, tapuda işlem yapılması için verilen bir vekaletnamenin düzenlenmesi sırasında yapılabilecek küçük bir dikkatsizlik ya da eksiklik bir tapu işleminin yapılmasını engelleyici bir sonuç da doğurabilmektedir.
Aşağıda  özetle belirtilen noktalara dikkat edilmesi halinde tapu işlemlerinin yapılması sırasında zaman ve maddi kayıpların önüne geçilebilmektedir.
Bir kez, vekaletnamede tapuda hangi işlem yapılacaksa o işleme ait açık bir yetki olmalıdır!
Yetki verilen taşınmaz mal açıkça, tereddüte yer bırakmayacak biçimde belirtilmelidir!
Vekaletname birden fazla kişiye verilmişse vekillerin yetkilerini birlikte mi yoksa ayrı ayrı mı kullanacakları da karmaşaya yol açmayacak biçimde yazılmalıdır!
Vekalet verenin vekiline verdiği söz konusu yetkiyi bir başkasına devretme yetkisini (tevkil yetkisi) verip vermediği de vekaletnameye yazdırılmalıdır.
Vekaletnamede verilen yetkiyle yapılacak işlemden önce bir işlemin yapılması gerekiyorsa (Ör; satış yetkisini içeren bir vekaletname intikal işlemini de kapsar) vekaletname bu işlemi de kapsayacak biçimde düzenlenmelidir.
Çocuklara ait taşınmazların tasarrufuyla yetkili olan bir velî, bu yetkisini bir vekil tayin ederek de yerine getirebilir. Ancak, çocuk 18 yaşını bitirdiğinde, velî tarafından verilen vekaletnamenin hükümsüz kalacağı unutulmamalıdır!
Vekaletnamede herhangi bir düzeltme varsa bu düzeltme noter tarafından imzalanıp mühürlenerek onaylanmalıdır.
Yurt dışındaki  Türk elçilik ve konsolosluklarınca da vekaletnameler düzenlenebilir. Yabancı ülkelerin yetkili makamlarınca düzenlenen vekaletnamelerin o ülkedeki  Türk elçilik ya da konsolosluklarınca onaylanması gerekir. Bu vekaletnamelerde “Apostille” ibaresi varsa Türk elçilik ya da konsolosluğunca ayrıca onaylanmasına gerek yoktur.
Vekaletnameyle verilen yetkinin iptal edilmesi, geri alınması için notere gitmek zorunlu değildir. Vekalet veren taşınmazının bulunduğu ya da kendisine en yakın tapu müdürlüğüne vereceği bir dilekçeyle vekilini azledebilir. Vekaletnameler aşağıdaki durumlarda da sona ererek hükümsüz kalır.
Vekalet verenin ya da vekilin ölümü ile;
Müvekkil ya da vekilin hacir altına alınmasıyla, iflasla;
Müvekkilin vekilini azil etmesiyle;
Vekilin vekillik görevinden istifa etmesiyle,
Vekaletname süreli olarak verilmişse, doğal olarak sürenin bitmesiyle;
Vekaletnamede belirtilen  işlemin yapılmasıyla vekaletnamedeki yetki sona erer  ve bu vekaletnamelerle artık işlem yapılamaz.