TAPUDA LİSANSLI ARACILIK HİZMETLERİ Mehmet TEMEL
27 Eylül 2013

TAPUDA LİSANSLI ARACILIK HİZMETLERİ Mehmet TEMEL

Tapu müdürlüklerinde taşınmaza yönelik aracılık faaliyetlerini düzenlemek, usul ve esaslarını belirlemek, bu faaliyetleri yürüterek tapu işlerine aracılık edenlere lisans vermek, görev, yetki, sorumluluk ve denetimleriyle lisans sınavına ilişkin usul ve esasları düzenleyen yönetmelik 27 Temmuz 2012 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Yürürlüğe giren bu yönetmelik kişilerin tapudaki işlemlerini “Lisanslı Aracı” tarafından takip ettirme zorunluluğu getirmiyor. Yalnızca, taşınmaz ya da hak sahibi kişilerin tapudaki işlemlerinin “Lisanslı Aracı” tarafından yürütülmesini istemeleri halinde uyulacak usul ve kuralları düzenliyor.
Yine kişiler daha önceden olduğu gibi tapudaki işlemlerini kendileri bizzat ya da noter aracılığıyla atayacakları vekiller aracılığıyla yaptırabileceklerdir.
Yürürlüğe giren yeni uygulamada taşınmazla ilgili  faaliyetler  “taşınmaza yönelik aracılık faaliyetleri” ve  “emlakçılık faaliyetleri” olarak  iki  ayrı meslek olarak tanımlanıyor.
Lisanslı aracılık hizmetleri tapuda yapılan tüm işlemlerin yürütülmesini kapsamakla birlikte, bundan sonra lisansı olamayan kişilerin tapu müdürlüklerinde iş takibi yapamayacağını hükme bağlıyor.
Lisans sahipleri tapuda taşınmazla ilgili olarak yapılan tüm işlemlere aracılık edebilmelerine karşın, emlakçı faaliyeti olarak tanımlanan, taşınmazla ilgili pazarlama, danışmanlık, komisyonculuk ve kiralama işlerini yapamayacaklar.
Aynı şekilde emlakçılar da tapuda takip işi yapamayacaklar. Ancak, emlakçılar noterden verilen vekâletnameyle tapuda aracılık işlemleri yapabilecek.
Lisans sahipleri aracılık ettikleri işler için gerekli olan bilgi ve belgeleri, kimlik belgesiyle hizmet sözleşmesini vererek gerekli yasal ödemeleri yaptıktan sonra alabileceklerdir.
Lisans sahibi aracılık hizmetini bizzat kendisi yapacaktır. Bürosunda çalıştırdığı lisanssız kişiyi tapu müdürlüğüne göndererek iş takibi yaptıramayacaktır.
Tapu işlemlerine yönelik aracılık faaliyetlerini yürütmek üzere kurulan ya da ana sözleşmesinde “taşınmaza yönelik ve danışmanlık” faaliyetinin belirtildiği tüzel kişilerde lisanslı aracılık hizmetlerini yürütebilecektir. Ancak, tüzel kişilerin lisans sahibi gerçek kişi tarafından temsil edilmeleri zorunludur.
Lisans sahipleri aracılık ettikleri işlemlere yönelik düzenlenecek resmi senet ya da tescil / terkin belgesini “aracılık eden” sıfatıyla imzalayabilecektir.
Tapu işlemlerine aracılık edenler, tapuya ibraz ettikleri her türlü belgenin gerçeğe uygun ve istemde bulunanların hak sahibi olduğunu kanıtlamakla yükümlüdür. Yapılan iş ve işlemler dolayısıyla herhangi bir zararın meydana gelmesi durumunda bu zarar, kusuru bulunanlara genel hükümler çerçevesinde tazmin ettirilecektir.
Lisans sahibi ve yanında çalışanlar, yaptıkları hizmet dolayısıyla edindikleri bilgi ve belgeleri açıklayamazlar ve bunları amacı dışında kullanamazlar.
Lisans sahipleriyle iş sahipleri arasında şekli ve içeriği Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce düzenlenen hizmet sözleşmesi düzenlenir.
Lisans sahibinin bir şirket adına çalışması halinde, hizmet sözleşmesi şirket adına düzenlenir.
Yine lisans sahibinin  hizmeti karşılığında alacağı ücretin de Genel Müdürlükçe belirlenen tarife üzerinden hizmet sözleşmesine yazılması zorunluluktur. Bu ücret, lisans sahibi tarafından iş sahibinden makbuz karşılığı alınır.
Lisans sahibinin hizmeti karşılığında alacağı asgari ücret tarifesi, her yıl ocak ayının ilk haftası içerisinde Genel Müdürlük tarafından belirlenir ve ilan edilir.
Sınav duyurusu, sınav tarihinden en az iki ay öncesinden baskı sayısı en yüksek yaygın beş gazetenin ikisinde ve Genel Müdürlüğün elektronik sayfasında ilân edilir.
Lisans sınavına ön lisans eğitimi veren herhangi bir yüksek öğretim kurumdan mezun kişiler girebilir. Burada bölüm koşulu getirilmemiştir. Lisans sınavında başarılı sayılmak için yüz üzerinden en az yetmiş puan alınması zorunludur.
Sınavda sorular “Medeni Hukuk”, “Borçlar Hukuku”, “Kat Mülkiyeti Kanunu”, “Kadastro Kanunu”, “Tapu Kanuna”, “İmar Kanunu”, “Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun”,  “TC.Anayasası”, “İdare Hukuku Genel Esasları”, “Vergi, harç, döner sermaye ücreti ile ilgili konular”,  “Türkçe Dil Bilgisi”, “Halkla ilişkiler”konu başlıklarından sorulacaktır.
Genel Müdürlük tarafından lisans sınavında başarılı olanlara, lisans, kimlik belgesi, kaşe ve tapu işlemlerinde kullanılacak matbu basılı malzemeler verilecektir.
Tapu işlemlerine yönelik aracılık faaliyetlerini yürütmeyecek olan lisans sahibi, durumu on beş gün içinde Tapu Dairesi Başkanlığına bildirmek; lisans belgesi, kimlik belgesi ve kaşesini iade etmekle yükümlüdür.
Sınavda başarılı olanlar gerekli belgeleri Genel Müdürlüğün verdiği süre içerisinde vermeleri halinde lisanslama siciline kayıtları yapılacak ve yönetmeliğin 24.md. belirtildiği şekilde yemin edeceklerdir.
Lisans alan kişiler Genel Müdürlükçe eğitime tabi tutulacak ve aralıklarla bu eğitimler tekrarlanacaktır; lisans sahiplerinin bu eğitime katılmaları zorunludur.
Lisanslı aracılık hizmeti veren kişilerin tüm faaliyetleri Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından denetlenecektir. Yönetmelik hükümlerine uyulmaması halinde bu bürolara  cezalar verilebilecek, lisansları dahi iptal edilebilecektir.
Konunun ilgilisi ve yetkilileri, yürürlüğe giren, ancak fiilen uygulanmasına başlanılmayan bu yönetmeliğin, uygulanabilir ve sürdürülebilir nitelikte olmadığı görüşünde birleşmektedirler…